Zasady pisowni bez wokalizacji - כללי הכתיב חסר הניקוד
Uwaga! Przestawione tu reguły nie dotyczą słów pochodzenia obcego oraz wielu hebrajskich imion i nazw własnych.
Część 6. - waw jako spółgłoska [w]
Literę waw oznaczającą spółgłoskę [w] podwaja się tylko w środku słowa, np.:
ktiw chaser
ktiw male
wymowa
znaczenie
komentarz
מָוֶת
מוות
mawet
śmierć
תִּקְוָה
תקווה
tikwa
nadzieja
זָוִית
זווית
zawit
kąt
אִוְשָׁה
אוושה
iwsza
szmer
תִּוֵּךְ
תיווך
tiwech
pośredniczył
תָּוִים
תווים
tawim
nuty
zob. pkt. 2.b
קַוִּים
קווים
kawim
linie
zob. pkt. 2.b
לִוְיָתָן
לווייתן
liwjatan
wieloryb
widzimy tu również podwojenie spółgłoskowego jud
także jeśli początkowe waw znalazło się w środku słowa po dodaniu przyimków: mi-, sze-, ha-, ke-, le-, be-. Np.:
ktiw chaser
ktiw male
wymowa
znaczenie
komentarz
מִוְּרִיד
מווריד
mi-wrid
z żyły
bez przedrostka: וריד
שֶׁוִּתְּרוּ
שוויתרו
sze-witru
którzy zrezygnowali
bez przedrostka: ויתרו
הַוַּעַד
הוועד
ha-wa'ad
komitet
bez przedrostka: ועד
כְּוֶרֶד
כוורד
ke-wered
jak róża
bez przedrostka: ורד
לְוָתִיק
לוותיק
le-watik
do weterana
bez przedrostka: ותיק
בְּוַרְשָׁה
בוורשה
be-warsza
w Warszawie
bez przedrostka: ורשה
Nie podwaja się jednak początkowego waw, które znalazło się w środku słowa po dodaniu przedrostka we- (patrz niżej - pkt. 2.c).
Litery waw oznaczającej spółgłoskę [w] nie podwaja się w następujących sytuacjach:
Na początku słowa, np.:
ktiw chaser
ktiw male
wymowa
znaczenie
komentarz
וֶרֶד
ורד
wered
róża
nie: וורד
וַעַד
ועד
wa'ad
komitet
nie: וועד
וָתִיק
ותיק
watik
weteran
nie: וותיק
וְרִיד
וריד
wrid
żyła
nie: ווריד
וִתַּרְתִּי
ויתרתי
witarti
zrezygnowałem
nie: וויתרתי
וַרְשָׁה
ורשה
warsza
Warszawa
nie: וורשה
Na końcu słowa, np.:
ktiw chaser
ktiw male
wymowa
znaczenie
komentarz
שָׁלֵו
שלו
szalew
spokojny
UWAGA: w odmianie (po dodaniu końcówek) waw ulega podwojeniu, ponieważ nie znajduje się już wtedy na końcu słowa: שלווים ,שלווה
כִּסְלֵו
כסלו
kislew
miesiąc Kislew
לָאו
לאו
law
nie (aram.)
Jednak jeśli kończące wyraz spółgłoskowe waw poprzedzone jest samogłoską [a], to w pisowni pełnej wstawiamy przed waw literę jud, np.:
ktiw chaser
ktiw male
wymowa
znaczenie
komentarz
סְתָו
סתיו
staw
jesień
w liczbie mnogiej jednak: סתווים
עַכְשָׁו
עכשיו
achszaw
teraz
יַחְדָּו
יחדיו
jachdaw
razem
dodawania jud nie stosuje się jednak w słowach jednosylabowych (także jeśli liczba sylab zwiększy się przez dodanie przedrostków), np.:
ktiw chaser
ktiw male
wymowa
znaczenie
komentarz
צַו
צו
caw
nakaz
קַו
קו
kaw
linia
תָּו
תו
taw
nuta
וו
וָו
waw
hak
chyba że są to nazwy liter ת i ו - dla odróżnienia ich od słów oznaczających "nutę" i "hak" :
ktiw chaser
ktiw male
wymowa
znaczenie
komentarz
תָּו
תיו
taw
nazwa litery "taw "
częściej: תי"ו
וָו
ויו
waw
nazwa litery "waw"
częściej: וי"ו
Nie podwaja się spółgłosowego waw nawet w środku słowa, jeśli sąsiaduje ono w pisowni pełnej z innym waw (obojętne czy spółgłoskowym, czy samogłoskowym), np.:
ktiw chaser
ktiw male
wymowa
znaczenie
komentarz
וּוֶרֶד
וורד
u-wered
i róża
a nie: ווורד
וּוַרְשָׁה
וורשה
u-warsza
i Warszawa
a nie: ווורשה
לְקַוּוֹת
לקוות
lekawot
mieć nadzieję
a nie: לקווות
בִּמְכֻוָּן
במכוון
bi-mechuwan
celowo
a nie: במכווון Nie ma tu podwojenia. Pierwszy waw to samogłoska [u] (w pisowni zwięzłej wyrażony tylko przy pomocy kubuc), a drugi to spółgłoska [w].
וָוִים
ווים
wawim
haki
a nie: וווים
מִוָּו
מוו
mi-waw
z haka
a nie: מווו
וּוָווֹ
וווו
u-wawo
i jego hak
oba środkowe waw to spółgłoski [w], ale żadna nie została podwojona
לֻוּוּ
לוו
luwu
zostali odprowadzeni
Nawet jeśli samogłoskę kubuc oddamy przy pomocy waw i napiszemy לווו (jak chcą niektóre słowniki), to nadal nie będzie tu podwojenia spółgłoskowego waw, ponieważ pierwsze i ostatnie waw oznaczać będą samogłoskę [u].
מְקֻוּוֹת
מקוות
mekuwot
oczekiwane z nadzieją
Podobnie jak w przypadku "luwu" - i tutaj kubuc wyjątkowo nie przechodzi w waw, a spółgłoskowy waw nie jest podwojony z powodu sąsiadowania z samogłoskowym waw w końcówce -ot.